GLEDIĆ MOUNTAINS - APRIL 2019

Gledić mountains (Serbian Cyrillic: Гледићке планине) is a mountain range in central Serbia, between cities of Kragujevac, Jagodina and Trstenik. Its highest peak Samar has an elevation of 922 m (3,025 ft) above sea level. It is popular with mountain walkers. Of historical, cultural and architectural values are monasteries from the 15th and 16th centuries: Kamenac, Kalenić and Ljubostinja.

Products: Black Locust honey, trees, sheep, and wild life. Many village houses in village hamlets like Slatina and Jošovići (Village of Čestin, administrative area of Knić) are over 200 years old. It is easy to travel through the whole range via a recently paved road from Kragujevac (via Grošnica) to Trstenik near Vrnjačka Banja. Mountain roads are good for mountain bikes, cars, and four-wheel drive vehicles. There is a mountain lodge in Čestin (near Adžine Livade, 16km from Kragujevac) and a private accommodation in an inn in the village of Gledić which is over one hundred years old. The mountain range accommodates numerous hunting reserves.

A monument built in 1932 to the glory soldiers who gave their lives in the Balkan Wars (1912-13) and World War I stands in Čestin (Adžine Livade).

The Gledić mountains are sparsely populated as most of its inhabitants have moved to nearby cities throughout the times, but very many have maintained their lands and houses, and visit them during weekends, while many return there in their retirement. Their small holdings are well maintained; various crops are grown, honey is often produced and trees are abundant for firewood. Mobile phones have good connections throughout.

Gledićke planine su pitomi, talasasti venac u centralnoj Srbiji, koje se prostiru od Trstenika do Kragujevca u dužini od 35 km. Najviši vrh ove planine je Samar 922 mnv, a tu su još i vrhovi Jasenovita glava 906 mnv, Crni vrh 895 nnv, Šiljata stena 868 mnv itd. Gledičke planine dobile su naziv po selu Gledić, smeštenom u centralnom delu planina, a bogate su šumama, izvorima pitke vode, rečnim tokovima, pašnjacima, livadama, divljim životinjama, ostalim prirodnim lepotama i rudnim blagom.

Na području Gledićkih planina nalazi se veliki broj autentičnih starih srpski sela, do kojih nije dopreo moderan način života, a ljudi žive jednostavno i skromno. Mnoge kuće ovih sela stare su i po više od 100 godina, a u njima se i dalje živi.

Najveće kulturno-istorijsko bogatstvo ovih predela predstavljaju dva srednjevekovna pravoslavna manastira Kalenić i Ljubostinja. U severnom delu planina, kod sela Velike Pčelice, nalaze se još tri manastira iz XV veka. Na prostoru Gledićkih planina pronađeni su ostaci tri srednjevekovna grada, koji nažalost nisu sačuvani, a tuda je prolazila glavna saobraćajnica Balkana tog vremena - Carigradski drum.

Između manastira Kalenić i sela Županjevac, nalazi se neobična prirodna pojava, izvor nazvan “Govor voda”. Na ovom mestu duboko pod zemljom, među stenama čuje se žubor vode, koji nekoga podseća na ljudski govor.

Reljef ovih planina i pitoma, prelepa priroda, idealni su za sve vrste aktivnog odmora i uživanja u prirodi, šetnje prelepim pitomim predelima, vožnje planinskih bicikala, planinsko trčanje i posete starim srpskim autentičnim seoskim domaćinstvima, manastirima, upoznavanje srednjevekovne istorije, degustacije vina itd. Programi mogu biti prilagođeni i specijalno napravljeni prema vašim potrebama i mogućnostima. Svakako ćete uživati u tradicionalnom srpskom gostoprimstvu i tradicionalnoj domaćoj, organskoj hrani iz netaknute prirode.

Selo Dulene kod Kragujevca izuzetan je primerak netaknute ekološke sredine sa bogatim biodiverzitetom, flore i faune ovoga kraja. U selu se nalazi oko četrdeset izvora zdrave pijaće vode, koja je prilikom testiranja, potvrđeno najboljeg kvaliteta našeg kraja u okolini Grada Kragujevca. U blizini sela se nalazi Dulenski Crni vrh na 897 metara nadmorske visine a samo selo Dulene nalazi se na 464 metara nadmorske visine u klisuri reke Dulenke. To je inače najduža i najdublja klisura u centralnoj Srbiji. Selo okružuje planinski venac Gledićkih planina i Crnog vrha. Planinski vrhovi koji okružuju Dulene krasi raskošna lepota prirode i klisura ispresecane potocima i rečicama, predstavljaju upečatljivu prirodnu lepotu.

U selu Dulene kuće su građene u stilu stare šumadijske arhitekture nastale u predhodna dva veka predstavljaju biser stare gradnje malo sačuvane na teritoriji Srbije. U Dulenima osim kuća stabilnije gradnje kojih je svega dvadesetak, ima oko sto osamdeset kuća napravljenih od blata i drveta koje su rasute svuda po selu. One podsećeaju na stari način življenja u Šumadiji i predstavljaju dobar primer očuvanja tradicije stanovanja u ovom kraju.